Podstawowe przepisy europejskie i polskie dotyczące zagrożeń promieniowaniem świetlnym

 

Dyrektywa UE (sojalna)

Przepis polski

Directive 2006/25/EC of the European Parliament and of the Council of 5 April 2006 on the minimum health and safety requirements regarding the exposure of the workers to risks arising from physical agents (artificial optical radiation, 19th individual Directive within the meaning of Article 16(1) of Directive 89/391/EEC).

· Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z ekspozycją na promieniowanie optyczne (Dz. U. nr 100 poz. 643)

· Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. nr 217 poz. 1833)

 









Zadanie dotyczy opracowania krótkich charakterystyk następujących dokumentów:

1.     Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. T.j. Dz. U. 1998 Nr 21, poz. 94, ze zm.).

Kodeks pracy obok Konstytucji RP tworzy podstawowe ramy prawne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponadto Art. 9 Kodeksu pracy - wskazuje na inne źródła prawa pracy, szczególnie zaś porozumienia normatywne zawierane między partnerami socjalnymi, tj. układy zbiorowe i inne porozumienia zbiorowe, np. akty wewnątrzzakładowe stanowione w formie regulaminów i statutów. Pośród wszystkich działów tego dokumentu podstawowe uregulowania prawne dotyczące bhp znajdują się w działach VIII- dotyczącym ochrony pracy kobiet, IX - dotyczącym ochrony pracy młodocianych oraz X - dotyczącym bhp, także obejmującym zagadnienie obejmujące użytkowanie maszyn i urządzeń. Zapisy związane z bezpieczeństwem użytkowania maszyn znajdują się w Dziale X Kodeksu pracy. Zgodnie z art. Art. 207 pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Do obowiązków pracodawcy należy zapewnienie właściwej organizacji pracy przy zachowaniu odpowiedniej współpracy z organami kontroli warunków pracy. W Kodeksie pracy określono również prawa i obowiązki pracowników (wykonujących prace i pełniących nadzór nad wykonywaniem tych prac). Producenci maszyn i urządzeń technicznych powinni konstruować i budować maszyny i urządzenia techniczne aby zapewniały one bezpieczne i higieniczne warunki pracy, z uwzględnieniem zasad ergonomii. Pracodawca nie może wyposażać stanowisk pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne nie spełniające wymagań oceny zgodności. Jeśli tak nie jest to powinno się je wyposażyć się w odpowiednie zabezpieczenia a w przypadku gdy konstrukcja zabezpieczenia jest uzależniona od warunków lokalnych, wyposażenie maszyny lub innego urządzenia technicznego w odpowiednie zabezpieczenia należy do obowiązków pracodawcy. Nie powinno się przy tym naruszać wymagań określonych przepisami dotyczącymi maszyn i innych urządzeń technicznych: będących środkami transportu kolejowego, samochodowego, morskiego, wodnego śródlądowego i lotniczego, podlegających przepisom: o dozorze technicznym, Prawa geologicznego i górniczego, obowiązującym w jednostkach podległych Ministrom Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz podlegających przepisom Prawa atomowego. Pracodawca powinien także oceniać i dokumentować ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosować niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające to ryzyko. Do obowiązków pracodawcy należy także informowanie pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami. Maszyny i urządzenia powinny być utrzymywane w stanie sprawności technicznej ograniczającej lub eliminującej szkodliwe czynniki środowiska pracy oraz powinny być wykonywane wymagane pomiary tych czynników. Pracownicy powinni mieć zapewnione, dostarczone im nieodpłatnie, odzież i obuwie robocze a zwłaszcza środki ochrony indywidualnej, zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych czynników środowiska pracy. Środki ochrony indywidualnej powinny spełniać wymagania dotyczące oceny zgodności. Pracodawca powinien konsultować pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bhp, w szczególności dotyczące: zmian w organizacji i wyposażeniu - stanowisk pracy, wprowadzania nowych procesów technologicznych oraz substancji i preparatów chemicznych - jeżeli mogą one stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia, Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby prace, przy których istnieje możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, były wykonywane przez co najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji. Nie wolno tez dopuścić pracownika do pracy: bez wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności oraz bez dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bhp. Obowiązkiem pracodawcy jest: odbycie szkolenia w dziedzinie bhp i okresowe powtarzanie własnego szkolenia a także przeszkolenie pracowników w zakresie bhp - przed dopuszczeniem do pracy, prowadzenie odpowiednich szkoleń okresowych - w zakresie niezbędnym do wykonywania obowiązków. Szkolenia powinny się odbywać w czasie pracy i na koszt pracodawcy. Pracodawca powinien: informować pracowników o bhp - zaznajamiać z przepisami i zasadami bhp, wydawać instrukcje i wskazówki. Wymagane jest potwierdzanie na piśmie zapoznania się pracowników z przepisami oraz zasadami bhp.

 

 

 

 


 

2.     Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. nr 191, poz. 1596, ze zm.)

Rozporządzenie wdraża do prawa polskiego dyrektywy 89/655/EWG, 95/63/WE oraz 2001/45/WE zastąpione jedną dyrektywą 2009/104/WE. Przedmiotem rozporządzenia jest wyposażenie pracy, nazywane w rozporządzeniu i w dalszej części opisu „maszynami”. W tym dokumencie prawnym maszynami nazywane są wszelkie maszyny i inne urządzenia techniczne, narzędzia oraz instalacje użytkowane podczas pracy. Natomiast użytkowaniem maszyn (wyposażenia roboczego) jest wykonywanie wszelkich czynności związanych z maszyną, w szczególności jej uruchamianie lub zatrzymywanie, posługiwanie się nią, transportowanie, naprawianie, modernizowanie, konserwowanie i obsługiwanie, w tym także czyszczenie. Wg rozporządzenia pracodawca powinien dostosować maszyny do realizowanego procesu oraz do środowiska, w którym ma być użytkowana. Pracodawca powinien podjąć działania mające na celu zapewnienie, że maszyny udostępnione pracownikom na terenie zakładu lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę są właściwe do wykonywania danej pracy, lub odpowiednio przystosowane do jej wykonywania i mogą być użytkowane bez pogorszenia bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników. Przy wyborze maszyny, pracodawca powinien brać pod uwagę specyficzne warunki  i rodzaj pracy, a także istniejące w zakładzie lub miejscu pracy zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w szczególności na stanowisku pracy oraz uwzględniać dodatkowe zagrożenia związane z użytkowaniem maszyny. Pracodawca powinien zastosować odpowiednie rozwiązania mające na celu zminimalizowane ryzyka związanego z użytkowaniem maszyn. W rozporządzeniu określono minimalne wymagania techniczne bhp do jakich które powinny spełniać użytkowane maszyny, dotyczące: elementów i układów sterowania, ochrony przed różnymi rodzajami zagrożeń, osłon i innych technicznych środków ochronnych, dostępów i przestrzeni pracy, oznakowania. W rozporządzeniu określono również wymagania odnoszące się do niektórych rodzajów maszyn, tj.: maszyn ruchomych (mobilnych), wózków podnośnikowych, maszyn i innych urządzeń do podnoszenia ładunków i pracowników oraz sprzętu do tymczasowej pracy na wysokości (takich jak: drabiny, rusztowania, osprzęt linowy). Określono również zakres i sposób przekazania informacji jakie powinien udostępnić pracodawca w związku z użytkowaniem przez pracowników maszyn. Rozporządzenie podaje również wymagania dotyczące sposobu prowadzenia (z uwzględnieniem upoważnionych osób lub jednostek działających na podstawie odrębnych przepisów) i zakresu kontroli użytkowanych maszyn, w tym kontroli wstępnych (po zainstalowaniu, ale przed pierwszym uruchomieniem oraz po zmontowaniu w innym miejscu lub w przypadku zmiany lokalizacji), okresowych a także specjalnych (będących wynikiem: prac modyfikacyjnych, wystąpienia zjawisk przyrodniczych, wydłużonego czasu postoju maszyny, niebezpiecznych uszkodzeń oraz wypadków przy pracy)


 

3.     Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 października 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji wyrobów gumowych (Dz. U. nr 131 poz. 1462, ze zm.)

Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, impregnacji i powlekaniu, bieżnikowaniu i regeneracji, rozdrabnianiu i przetwarzaniu oraz unieszkodliwianiu lub składowaniu wyrobów gumowych.

Maszyny i inne urządzenia techniczne służące do sporządzania roztworów i mieszanek gumowych z rozpuszczalnikami palnymi tego celu powinny być zabezpieczone przed gromadzeniem się ładunków elektryczności statycznej.

W rozporządzeniu wymagane jest aby maszyny były, stosownie do potrzeb, czyszczone z pyłu gumowego i innych zanieczyszczeń.

Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa użytkowania dotyczące:

·           młynów kulowych do sporządzania dyspersji (usytuowanie w wydzielonych pomieszczeniach, wyłączniki awaryjne przy drzwiach do pomieszczeń),

·           walcarek do sporządzania mieszanek gumowych (działanie hamulca walców, udokumentowana kontrola urządzeń ochronnych, urządzenie zatrzymania awaryjnego),

·           maszyn do nakładania mieszanki gumowej na tkaninę (zasady wyposażania w urządzenia w urządzenia zatrzymania awaryjnego, uruchamianie z wykorzystaniem sygnalizacji świetlnej lub dźwiękowej),

·           wytłaczarek ślimakowych (zasady stosowania zmechanizowanego podawania mieszanki gumowej oraz automatycznego i ręcznego odbierania wytłaczanego profilu),

·           maszyn i urządzeń do wytwarzanie klejów i roztworów mieszanek gumowych (stosowanie detektorów do wykrywania niebezpiecznych stężeń oparów; w przypadku zagrożenia wybuchem: lokalizacja w osobnych odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach z podłogami nie powodującymi iskrzenia, urządzenia i instalacje elektryczne spełniające wymagania ochrony przeciwwybuchowej; zmechanizowane zasilanie mieszarek do sporządzania klejów i roztworów mieszanek gumowych; dozowanie rozpuszczalników z dystrybutora do mieszalników przy wyłączonym napędzie; zblokowanie urządzeń wentylacji miejscowej z mieszadłem mieszarek),

·           powlekarek lub maszyn i urządzeń do nanoszenie kleju i rozpuszczalników na części metalowe (transport za pomocą wózków ręcznych, urządzenia do jonizacji powietrza, ograniczenie gromadzenia ilości rozpuszczalników na linii produkcyjnej z uwzględnieniem potrzeb dla jednej zmiany roboczej),

·           maszyn i urządzeń do konfekcjonowanie wyrobów gumowych z zastosowaniem klejów i roztworów mieszanek gumowych (zabronione stosowanie urządzeń technicznych do wulkanizacji, oddzielenie stanowisk konfekcji od stanowisk wulkanizacji, ograniczenie gromadzenia ilości rozpuszczalników z uwzględnieniem potrzeb dla jednej zmiany roboczej, wykorzystanie stykówek i aplikatorów do cięcia i łączenia odcinków węży oraz do mocowania zaworów wyposażonych w oburęczne sterowanie lub inne urządzenia uruchamiające przy zapewnieniu całkowitej eliminacji urazów rąk u pracowników),

·           urządzeń i maszyn wulkanizacyjnych (stosowanie osłon, zasady stosowania  odciągów miejscowych i ogólnej wentylacji wywiewnej, wyłączanie wtryskarek wielostanowiskowych, sygnalizacja świetlna i dźwiękowa uruchamiania półautomatów wielostanowiskowych, zasady wyposażenia autoklawów wulkanizacyjnych w zawory odcinające gorącą wodę lub parę oraz w urządzenie uniemożliwiające otwarcie do czasu wyrównania ciśnienia),

·           maszyn i urządzeń do rozdrabniania, regeneracji i dewulkanizacji zużytej gumy (wydzielone pomieszczenia z zainstalowaną instalacją odciągów miejscowych, wyposażenie maszyn i urządzeń do rozdrabniania zużytej gumy lub odpadów gumowych w wyłączniki awaryjne lub w hamulec umożliwiający natychmiastowe zatrzymanie pracy).

W rozporządzeniu określono wymaganie dotyczące określenia przez pracodawcę wykazu stanowisk, na których występują prace szczególnie niebezpieczne oraz prace, które powinny być wykonywane co najmniej przez dwie osoby.


 

4.     Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 7 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy przetwórstwie tworzyw sztucznych (Dz. U. nr 81 poz. 735)

Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy przetwórstwie tworzyw sztucznych, tj.: tworzyw sztucznych, których istotnym składnikiem są polimery syntetyczne lub naturalne modyfikowane; tworzyw termoplastycznych, zdolnych do wielokrotnego przechodzenia w stan plastyczny pod wpływem ogrzania; tworzyw termoutwardzalnych, które pod wpływem ogrzania lub działania innych czynników przekształcają się lub są przekształcone w produkt.

Rozporządzenie określa jako prace szczególnie niebezpieczne w szczególności: sporządzanie roztworów z rozpuszczalnikami organicznymi oraz czyszczenie odpadów tworzyw sztucznych przy pomocy gorącej wody, w tym z detergentami, lub rozpuszczalników organicznych.

Określa się środki ochrony ochronne stosowane w celu ograniczania emisji przez maszyny i urządzenia szkodliwych i niebezpiecznych czynników środowiska pracy:

·                     instalowanie w oddzielnym pomieszczeniu w celu ochrony przed hałasem,

·           wyposażenie w system odpylający przy procesach rozdrabniania lub mielenia tworzyw sztucznych,

·           stosowanie urządzeń zabezpieczających otwory zasypowe przed wyrzutem zasypywanego materiału oraz popychaczy do zasypywanego materiału,

·           instalowanie mechanicznej wentylacji w oddzielnym pomieszczeniu dla maszyn i urządzeń typu otwartego do rozpuszczania polimerów syntetycznych,

·           wyposażenie urządzeń do sporządzania mieszanek w postaci pylistej w urządzenia odpylające,

·           zapobieganie szkodliwemu gromadzeniu się szkodliwych dla zdrowia niebezpiecznych gazów lub par we wnętrzu maszyn mieszających typu zamkniętego

·           stosowanie hermetyzacji i pomieszczeń wyposażonych w wentylację ogólną i miejscową do pracy maszyn stosowanych w przetwórstwie żywic poliestrowych

·           stosowanie urządzeń w wykonaniu przeciwwybuchowym do prac związanych z suszeniem, przesypywaniem lub transportowaniem tworzyw sztucznych w postaci pylistej o właściwościach wybuchowych,

·           zamontowanie urządzeń zabezpieczających przed przypadkowym dostępem pracowników do strefy zagrożenia (wciągnięciem odzieży lub rąk pracownika) w maszynach z obracającymi się walcami roboczymi, bębnami lub rolkami,

·           zamontowanie ekranów chroniących pracowników przed działaniem pól w maszynach i urządzeniach do podgrzewania tworzyw sztucznych będących źródłami pól elektromagnetycznych oraz osłon i układów sterujących regulujących temperaturę zabezpieczających przed oparzeniem

W rozporządzeniu określono wymagania bhp dotyczące czynności zamykania i otwierania form maszyn oraz stosowania urządzeń zabezpieczających pracowników przed urazami (np. zabezpieczenie przed przypadkowym otwarciem formy, osłony uniemożliwiające bezpośredni kontakt pracownika z pozostającymi w ruchu elementami, dźwigniki do instalowania formy o masie powyżej 15 kg na stole wtryskarki).

Określono także wymagania  ochrony przed:

·           elektrycznością statyczną (poddawanie wyrobów zabiegowi odprowadzania ładunków elektrostatycznych),

·           porażeniem prądem elektrycznym (stosowanie napięcia nieprzekraczającego 25 V do zgrzewania części i elementów tworzyw sztucznych),

·           drganiami (wyposażenie obsługujących zgrzewarki ultradźwiękowe w uchwyty z wykładziną antywibracyjną lub w rękawice antywibracyjne),

·           kontaktem skóry rąk pracownika z substancjami stosowanymi przy pracach związanych z przygotowaniem tworzyw sztucznych do klejenia i ich klejeniem (wyposażenie w odpowiednie narzędzia i środki ochrony indywidualnej

·           zagrożeniami związanymi ze skrawaniem tworzyw (wg odrębnych przepisów dla obrabiarek skrawających),

·           wdychaniem substancji chemicznych (stosowanie gazu obojętnego do automatycznego transportu tworzyw sztucznych w postaci proszku, w szczególności z rodzaju polialkenów; stosowanie środków ochrony indywidualnej pracowników zatrudnionych w szczególności przy przetwórstwie: żywic poliestrowych nienasyconych, styrenu, nadtlenków organicznych, żywic fenolowo-formaldehydowych i aminowo-formaldehydowych, poliuretanu, żywic epoksydowych),


 

5.     Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy procesach galwanotechnicznych (Dz. U. nr 19 poz. 192)

Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy wytwarzaniu powłok galwanicznych i ich usuwaniu oraz przy elektrolitycznym oczyszczaniu powierzchni metali, zwanym dalej "procesem galwanotechnicznym".
W galwanizerniach obok wanien galwanicznych powinny być ułożone podesty nieutrudniające chodzenia, przepływu ścieków i zmywania. Galwanizernia powinna być wyposażona w instalację wodną do spłukiwania ścian i podłogi, z zaworami czerpalnymi o wydajności przystosowanej do umycia powierzchni tego pomieszczenia.

Wymagania dotyczące bezpiecznej obsługi i eksploatacji powinny być określone w dokumentacji techniczno-ruchowej lub w instrukcjach obsługi maszyn i urządzeń. Procesy galwanotechniczne powinny być zautomatyzowane lub zmechanizowane w taki sposób, aby ograniczyć czas bezpośredniego oddziaływania szkodliwych substancji chemicznych na pracowników. Rozporządzenie dopuszcza ręczne zanurzanie lub wyjmowanie przedmiotów z wanien galwanicznych, jeżeli: masa przedmiotu wraz z wieszakiem i elektrodą nie przekracza 10 kg a odległość między brzegiem wanny galwanicznej a miejscem zawieszania przedmiotu nie przekracza 0,8 m (do tej odległości należy wliczyć szerokość ssawy zainstalowanej przy krawędzi wanny galwanicznej od strony obsługi).

W rozporządzeniu określono również wymagane odległości umożliwiające bezpieczne przejścia i dojścia pracowników do stanowisk pracy z maszynami (odległości górnych krawędzi wanien galwanicznych od poziomu podłogi lub podestu lub szerokości przejść pomiędzy wannami, zespołami wanien galwanicznych lub innymi urządzeniami stosowanymi w galwanizerni).

Określono również środki ochrony ochronne stosowane w celu ochrony pracowników:

·           urządzenie uniemożliwiające zassanie roztworu z wanien do przewodów doprowadzających wodę, w instalacji wodnej doprowadzającej wodę do wanien galwanicznych

·           ograniczenie ciśnienia gorącej wody lub pary wodnej służącej do ogrzewania roztworów w wannach galwanicznych,

·           miejscowe odciągi wentylacyjne (szczelinowe lub dwustronnie szczelinowe)  stosowane w wannach galwanicznych z roztworami toksycznymi, wydzielającymi szkodliwe gazy, pary lub rozpylone cząstki tych roztworów albo wody o temperaturze powyżej 60°C (333 K)

·           wentylacja grawitacyjna i mechaniczna (krotności wymiany powietrza, zasady uruchamiania)

·           rozdzielenie wanien galwanicznych z roztworami cyjankalicznymi i wanien z roztworami kwaśnymi,

·           środki ograniczające parowanie roztworów stosowanych w procesie galwanotechnicznym,

·           przykryte podczas przerw w pracy wanien galwanicznych z roztworem do chromowania przedmiotów lub o działaniu żrącym pokrywami odpornymi na działanie tych roztworów, zabezpieczającymi przed wydzielaniem się par

·           umieszczenie znaków bezpieczeństwa oraz napisów informujących o zawartości na wannach galwanicznych i urządzeniach technicznych zawierających roztwory toksyczne, żrące, parzące lub o temperaturze powyżej 60°C (333 K)

·           zapobieganie rozlewaniu lub rozpryskowi roztworów przy zanurzaniu przedmiotów o temperaturze powyżej 100°C (373 K) w wannach galwanicznych (zapewnienie aby te przedmioty były suche)

·            odprowadzanie na zewnątrz substancji wydzielających się substancji które mogą tworzyć z powietrzem mieszaniny wybuchowe lub wchodzić ze sobą w reakcje, tworząc substancje toksyczne.

Podano również szczegółowe wymagania dotyczące: unieszkodliwiania zanieczyszczeń, przechowywania substancji chemicznych, neutralizowania ścieków, oraz przewożenia, oznakowania, rozlewania, ważenia, rozdrabniania i rozpuszczanie substancji chemicznych.


 

6.     Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. nr 70 poz. 650, ze zm.)

Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym, używanych w transporcie wewnętrznym zakładów pracy. Wózki powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii określone w odrębnych przepisach. Użytkownik nie może dokonywać zmian konstrukcyjnych lub demontażu urządzeń ochronnych i sygnalizacyjnych.

Określono wymagania dotyczące obsługi i konserwacji wózków oraz przeprowadzanie okresowych przeglądów i napraw, z uwzględnieniem: DTR, szkoleń i uprawnień pracowników, zakresu informacji przekazywanych przez pracodawcę.

W rozporządzeniu zawarto także wymagania dotyczące przewozu, rozmieszczenia i mocowania ładunków a także wjazdu do wagonów kolejowych, pojazdów samochodowych i na rampy statków powietrznych Określono także warunki jakie mają być spełnione w celu przewożenia osób na wózkach lub przyczepach lub ich podnoszenia na pomostach dostosowanych i specjalnie zamontowanych do tego celu.

Określono również wymagane warunki i ograniczenia dotyczące stosowania wózków w pomieszczeniach pracy z wyłączeniem maszyn z silnikami spalinowymi zasilanymi benzyną etylizowaną lub zawierającą inne substancje toksyczne.

Rozporządzenie zawiera również wymagania dotyczące organizacji prac z wykorzystaniem wózków, w szczególności:

·         prowadzonych przy przemieszczaniu ładunków mogących stwarzać potencjalne zagrożenie wypadkowe (zapewnienie przez pracodawcę nadzoru),

·         prowadzonych w pomieszczeniach zagrożonych pożarem lub wybuchem (dodatkowe dostosowanie do pracy w tych warunkach i odpowiednie oznakowanie, poddanie odpowiednim badaniom po każdej naprawie, sprawdzenie stanu technicznego przed rozpoczęciem prac obejmujących także transport materiałów niebezpiecznych)

W zakresie stosowania wózków określono czynności niedopuszczalne tj.:

  • przewożenie ładunków niedostosowanych do wymiarów platformy ładunkowej,
  • używanie wózków w miejscach o nawierzchni i jej nachyleniu nieodpowiadającym warunkom określonym w DTR
  • używanie wózków w miejscach o niesprawdzonej wytrzymałości podłoża lub o wytrzymałości mniejszej niż wymagana dla obciążonego wózka
  • używanie wózków w miejscach nieoświetlonych, poza sytuacja kiedy wózek wyposażony jest w światła odpowiednie do rodzaju i miejsca wykonywanej pracy
  • obciążanie wózka ponad jego dopuszczalną ładowność,
  • używanie wózków do pchania innych pojazdów lub do ciągnięcia wózków doczepnych, jeżeli ich liczba lub masa ładunku przekraczają dopuszczalne wielkości określone przez producenta
  • używanie wózków w warunkach niestabilnego lub śliskiego podłoża uniemożliwiającego bezpieczne manewrowanie transportowanym ładunkiem.

 

7.    Rozporządzenie Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia z dnia 19 marca 1954 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze przenośników (Dz. U. nr 13 poz. 51) – akt prawny uchylony (Dz. U. 2014 nr 0 poz. 1456 2014.11.08)

Akt prawny obejmuje swoim zakresem przenośniki: cięgnowe, bezcięgnowe, powietrzne i wodne. W rozporządzeniu wymaga się aby przenośnik był wykorzystywany do przenoszenia materiałów zgodnie z jego przeznaczeniem. Urządzenia nośne i instalacja powinna być zbudowana w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracy ( należy go także uziemić). W rozporządzeniu określono wymagania dotyczące oświetlenia miejsc pracy przy przenośnikach, tak aby nie powodować olśnienia pracowników.

Zawarto w tym dokumencie także wymagania dotyczące zapewnienia łatwego i bezpiecznego dostępu do miejsc kontroli, oliwienia i napraw a także bezpieczeństwa wykonywania tych prac. Oliwienie i smarowanie części ruchomych i łożysk przenośnika powinno zautomatyzowane lub dokonywane z bezpiecznej odległości. Napraw przenośnika nie wykonuje się podczas jego ruchu a jedynie po jego uprzednim zatrzymaniu i uniemożliwieniu jego uruchomienia (także podczas naprawy przenośnika o napędzie elektrycznym). Naprawy mogą wykonywać jedynie uprawnieni pracownicy (z odpowiednimi kwalifikacjami, również w zakresie obsługi urządzeń elektrycznych) a nie pracownicy obsługujący maszynę. Ręczne oświetlenie elektryczne stosowane przy naprawach powinno być zasilane obniżonym napięciem. Przed uruchomieniem przenośnika pracownik kierujący obsługą maszyny powinien sprawdzać, czy uruchomienie nie spowoduje wypadku.

Podczas ruchu przenośnika zabronione jest stawanie i chodzenie po częściach konstrukcyjnych przenośnika, jeżdżenie na urządzeniach nośnych przenośników. Przenośnik (z wyjątkiem przenośników obudowanych) ma być umieszczony w odległości nie mniejszej niż 1 m od przedmiotów stałych (ściany, słupy, budynki), stanowisk pracy, szlaków transportowych i innych dróg komunikacyjnych. Jeśli przechodzi nad stanowiskami pracy lub drogami komunikacyjnymi powinien mieć urządzenia do zatrzymywania spadającego ładunku. Jeśli jest umieszczony na wysokości powyżej 1 m nad poziomem i wymagany jest częsty dostęp to w rozporządzeniu wymaga się aby był on wyposażony na całej swej długości w pomosty poręczone o szerokości 0,5 m oraz w stałe schody prowadzące na pomost. Podłogi w miejscach służących do ładowania, powinny być zbudowane i utrzymywane w sposób nie powodujący poślizgnięcia pracowników.

Rozporządzenie określa wymagania dotyczące terenu i infrastruktury przemysłowej wokół przenośników. Teren wokół przenośnika umieszczonego na zewnątrz pomieszczenia powinien być równy i w miarę możliwości utwardzony. Pomosty i miejsca ładowania przy przenośniku nie mogą być zastawione zbędnymi przedmiotami. W przypadku rozlewania wody lub innych cieczy wzdłuż linii przenośnika, podłoże lub podłoga przy przenośniku powinno mieć odpowiednie ścieki. Wymagane jest aby oliwa lub smary rozlane na podłodze wzdłuż linii przenośnika były natychmiast dokładnie ścierane i usuwane. W przypadku przenośników, których linia  przecina drogi komunikacyjne, mają być zapewnione wygodne i bezpieczne przejścia ponad przenośnikiem. Jeżeli linia przenośnika przechodzi przez teren nieprzejrzysty, to powinny być zainstalowane urządzenia ostrzegawcze (świetlne lub dźwiękowe) bądź poręcze ochronne. W przypadku, gdy linia przenośnika przechodzi przez podłogę, wymagane jest zabezpieczenie otworu w podłodze poręczą ochronną i krawężnikiem. Jeśli przenośnik kryty jest przeznaczony do przenoszenia materiałów zapalnych i wybuchowych to powinno się go wyposażyć  w urządzenia wentylacyjne prowadzące wprost na wolne powietrze a przewody tych urządzeń nie mogą mieć połączenia z kominami i innymi przewodami oraz powinny być poprowadzone na zewnątrz w sposób zapewniający bezpieczeństwo dla otoczenia. W przypadku przenoszenia materiałów, które mogą się ulatniać przez otwarte wyloty przewodów wentylacyjnych, ujścia tych przewodów należy zaopatrzyć w klapy przeciwwybuchowe prowadzące (o ile to możliwe, na wolne powietrze).

Rozporządzenie określa także wymagania dotyczące stosowania technicznych środków ochronnych, takich jak: automatyczne urządzenia do zatrzymywania (uniemożliwiające ruch wsteczny w razie uszkodzenia napędu lub części nośnych), osłony rolek i bębnów prowadzących stałych przenośników taśmowych, automatyczne urządzenia zatrzymujące przenośnik stały w razie uchwycenia przez taśmę przenośnika części mechanizmu usuwającego materiały (w przypadku stosowania mechanicznego usuwania przenoszonych materiałów), zabezpieczenia krawężnikiem i poręczami lub okratowaniem otworów w podłodze do których jest podawany materiał z przenośnika stałego, szczotki lub skrobacze do samoczynnego oczyszczania (w przypadku przenoszenia materiałów, które mogą przylgnąć do bębnów i kół napędowych).

W rozporządzeniu omówiono także wymagania w zakresie budowy elementów przenośników dotyczące np.: rozstawu kół przenośnika taśmowego ruchomego (zapobiegającemu jego przewróceniu się), ustawiania i mocowania w sposób zapobiegający samoczynnej zmianie jego położenia w czasie pracy, wyposażenia przenośnika ruchomego w kosz zasypowy, mechanizmu do podnoszenia ramy przenośnika ruchomego (zapobiegającego samoczynnemu opuszczeniu się ramy), konstrukcji ramy zbudowanej dwóch części w sposób uniemożliwiający cofnięcie się przenoszonego materiału, silnika elektrycznego zabezpieczonego przed wpływami atmosferycznymi, opancerzonych przewodów elektrycznych na korpusie przenośnika, wodoszczelnych wyłączników elektrycznych, kabli zasilających - nie wykazujących uszkodzeń izolacji oraz zabezpieczonych przed zanurzeniem w wodzie lub błocie oraz przed uszkodzeniami mechanicznymi, korpusu przenośnika ruchomego wyposażonego (w miarę możliwości technicznych) w urządzenia samoczynnie wyłączające prąd (w chwili pojawienia się na korpusie  przenośnika napięcia 24 V względem ziemi) a także mechanicznych urządzeń przeładunkowych (w miarę możliwości technicznej) przenośników stale przeznaczonych do podnoszenia materiałów sypkich.

Rozporządzenie określa także wymagania organizacyjne w zakresie obsługi i kontroli przenośników dotyczące: ręcznego usuwania przedmiotów z przenośnika będącego w ruchu w miejscach do tego przeznaczonych, codziennej kontroli przez osoby wykwalifikowane (wyznaczone przez Kierownictwo Zakładu), przeglądu technicznego (przeprowadzanego jest raz na 3 miesiące i rejestrowanego w książce kontroli), natychmiastowego wyłączania z użytkowania przenośnika wykazującego uszkodzenie a także przekazanie do ruchu naprawionego przenośnika (przez osoby odpowiedzialne za jego stan i sprawność).